Η απώλεια και η διαχείριση όλων των δυσάρεστων συναισθημάτων που έρχονται ως αποτέλεσμα του πένθους, είναι μια δύσκολη κατάσταση που όλοι μας έχουμε βρεθεί κατά καιρούς.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς όμως για να βοηθήσουμε έναν φίλο το σύντροφο ή ένα συγγενή μας για να διαχειριστεί μία απώλεια;
Πολύ συχνά άνθρωποι με ρωτούν τι να κάνουν για να βοηθήσουν τον κοντινό τους άνθρωπό ώστε να ξεπεράσει τα δύσκολα συναισθήματα του πένθους, ή πως θα μπορούσαν να απαλύνουν τον πόνο τους. Αρχικά θα πρέπει να σκεφτούμε πως δεν είμαστε εκεί για να αναλάβουμε τον πόνο του. Το πένθος είναι πραγματικά μια πολύ προσωπική διαδικασία και δεν περνούν τα στάδια του όλοι με τον ίδιο τρόπο.
Κανένας δεν μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα ενός άλλου ανθρώπου,
άρα στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι ώστε να τον βοηθήσουμε να μην πονάει, κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να το έχουμε συνέχεια στο μυαλό μας.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως είναι να του συμπαρασταθούμε με το να βρισκόμαστε δίπλα του έμπρακτα στο διάστημα αυτό.
Ψυχική Προετοιμασία και Αυτοπροστασία
Για να μπορέσει κάποιος να ανταπεξέλθει σε αυτό τον ρόλο του συμπαραστάτη χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά και χωρίς να ενδοβάλει μέσα του όλα τα δυσάρεστα συναισθήματα του ανθρώπου που έχει πένθος, χρειάζεται να κάνει μια σχετική προετοιμασία αυτοπροστασίας.
Παρακάτω σας δίνω μερικές χρήσιμες οδηγίες για το πως θα μπορούσε κάποιος να χειριστεί μια τέτοια κατάσταση. Αφενός της προετοιμασίας και αφετέρου της συμπαράστασης στο άτομο.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι αυτές οι συμβουλές δεν υποκαθιστούν την ουσιαστική βοήθεια που μπορεί να παρέχει ένας ειδικός ψυχικής υγείας στον άνθρωπο που πενθεί
1. Ενημερωθείτε σχετικά με την απώλεια το πένθος, και τα στάδια του.
Καλό είναι να ξέρετε τα στάδια της εξέλιξης του πένθους. Επίσης είναι καλό να γνωρίζετε ότι η θλίψη δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο από όλους. Άρα θα μπορέσετε να κατανοήσετε και τις αντιδράσεις του ατόμου που υποστηρίζετε.
2. Σταθείτε για λίγο, σκεφτείτε πως έρχεται στη σκέψη σας η ιδέα μια απώλειας ή του θανάτου
Δείτε με ειλικρίνεια αυτό που σας λέει η ψυχή σας και αναγνωρίστε τα δικά σας συναισθήματα σε μια πιθανή απώλεια. Αυτό θα το κάνετε για να μπείτε στα παπούτσια του ανθρώπου σας και όχι για να συγκρίνετε τις μεταξύ σας ομοιότητες ή διαφορές στο τι νιώσατε εσείς και τι ο άλλος.
3. Ακούστε τον άνθρωπο σας.
Με ενεργητική ακοή, χωρίς να σας αποσπά κάτι απ’ έξω, δείξτε του ότι είστε εκεί για να τον ακούσετε ότι κι αν θελήσει να πει. Ίσως, χρειαστεί να περιγράψει με πολλές λεπτομέρειες το πως έγινε που βρισκόταν κλπ. Ακούστε την ιστορία που σας περιγράφει. Είναι πολύ σημαντικό για εκείνον να διηγηθεί την ιστορία του. Ακούστε τον.
4. Δείξετε ευαισθησία και λεπτότητα.
Μην κάνετε αδιάκριτες ερωτήσεις, αφήστε τον να πει ότι θέλει και μέχρι εκεί που αισθάνεται άνετα.
5. Σεβαστείτε τις σιωπές του.
Να νιώθετε άνετα με τις μεγάλες σιωπές. Μην βιάζεστε να καλύψετε το κενό με κάτι που μπορεί να είναι ανούσιο. Είναι εντάξει όταν ο άνθρωπος σας στρέφεται για λίγο μέσα του και τον αποσπούν οι σκέψεις του. Εκείνη την στιγμή ίσως να γίνεται μια διαδικασία επούλωσης.
6. Μην συζητάτε για άσκοπα θέματα με σκοπό να αποσπάσετε την προσοχή του ατόμου που πενθεί.
Έτσι κι αλλιώς δεν θα σας ακούσει γιατί σε αυτή τη στιγμή μόνο την απώλεια του σκέφτεται.
7. Μην κάνετε αστεία για να γελάσει το άτομο που πενθεί.
Δεν θα βοηθηθεί αντίθετα μπορεί και να νιώσει άβολα ότι δεν αντέχετε αυτό που νιώθει.
8. Μην φρενάρετε τα συναισθήματα του με εκφράσεις όπως: “Μην στεναχωριέσαι γιατί σε βλέπει από ψηλά και θα ήθελε να γελάς”.
Επίσης μην τον καθησυχάζετε για το άτομο που πέθανε πως τώρα είναι καλύτερα, ή “Είναι όμορφα εκεί που βρίσκεται”. Ακούγεται σα να προσπαθείτε να μειώσετε την απώλεια του.
9. Καθησυχάστε τον αλλά μην διαφωνείτε
όταν εκφράζει αισθήματα ενοχής ότι δεν έχει κάνει αρκετά για τον άνθρωπο που πέθανε. Είναι φυσιολογικό να συμβαίνει, γιατί η ενοχή είναι ένα από τα στάδια της διαδικασίας του πένθους παρότι δεν δικαιολογείται.
10. Μην τον λυπάστε.
Δεν είναι άρρωστος. Αν αισθανθεί ότι τον λυπάστε αυτό θα τον αποδυναμώνει και έτσι θα καθυστερήσει η θεραπεία του πένθους του.
11. Επιτρέψτε του να κλάψει αν θελήσει,
κι αν νιώσετε ότι θέλετε να κλάψετε εκφραστείτε ελεύθερα. Το κλάμα είναι πάντα θεραπευτικό.
12. Μη φοβάστε να γελάσετε επίσης μαζί του όταν γελάει,
σε στιγμή που ο ίδιος έχει αποσπαστεί από τις σκέψεις της απώλειας.
13. Αναλάβετε να κάνετε κάποιες πρακτικές δουλειές που πρέπει να διευθετηθούν.
Βοηθήστε στις δουλειές του σπιτιού, πάρτε τα παιδιά από το σχολείο ή κάντε κάποια απαραίτητα τηλεφωνήματα, και βοηθήστε όσο μπορείτε σε 1
14. Παροτρύνετε τον να ακούσει τη μουσική που αγαπά ή που του θυμίζει τον άνθρωπο που πέθανε.
Ενώ φαίνεται επώδυνο, στην πραγματικότητα τον βοηθά να έρθει σε επαφή με τη θλίψη του, και να την εκφράσει κλαίγοντας. Ακόμη καλύτερα, θα ήταν πολύ καλό γι αυτόν να τραγουδήσει, επειδή το τραγούδι δρα θεραπευτικά δια μέσω των δονήσεων και καταπραΰνει τον πόνο της θλίψης.
15. Παροτρύνετε τον να επισκεφτεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας,
αν παρατηρήσετε ότι καθυστερεί να επανέλθει στους φυσιολογικούς του ρυθμούς και τα συμπτώματα παύουν να μοιάζουν με την κοινή θλίψη μιας απώλειας, αλλά επιμένουν να παραμένουν χωρίς να βελτιώνεται η διάθεση του ανθρώπου μας σταδιακά με το πέρασμα του χρόνου.
Αν αντιμετωπίζεις δυσκολία στη διαχείριση του πένθους μια απώλειας, πάτησε το κουμπί ΚΑΝΕ ΚΡΑΤΗΣΗ για να κλείσεις μια συνεδρία μαζί μου.
Photo by Külli Kittus on Unsplash
