Σας προτείνω την μουσική των Leonin και Perotin ως ιδανική για συγκέντρωση κατά το διάβασμα, αλλά και για ηρεμία, χαλάρωση και αποφόρτιση από έντονο stress.
Βλέποντας την καταστροφή αυτού του τόσο σημαντικού αρχιτεκτονικού μνημείου, μου προκλήθηκε βαθύτατη θλίψη όπως φαντάζομαι και σε όλους τους Ευρωπαίους που παρακολούθησαν αυτήν τη θλιβερή είδηση. Αμέσως ανακάλεσα στην μνήμη μου εικόνες από την επίσκεψη μου στο ναό, αλλά και την αίσθηση ηρεμίας που μου προκαλούσαν οι ηχογραφημένοι ύμνοι που ακούγονταν στο εσωτερικό του. Επρόκειτο για συνθέσεις συνθετών της περίφημης “Σχολής της Παναγίας των Παρισίων” και του μουσικού ρεύματος του ύστερου μεσαίωνα “Ars antiqua” (παλαιά τέχνη). Νιώθοντας την ανάγκη να τιμήσω τη μεγάλη προσφορά στην μουσική, των δασκάλων – συνθετών που η Παναγία των Παρισίων ήταν το καλλιτεχνικό τους σπίτι, γράφοντας αυτό το άρθρο.
Από τις αρχές του 12ου αιώνα η Ευρώπη είχε αρχίσει να ανακάμπτει οικονομικά και να σταθεροποιείται μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και των Σκοτεινών Εποχών που ακολούθησαν. Ως αποτέλεσμα, πολλά χρήματα ξεκίνησαν να δαπανώνται για φιλόδοξα αρχιτεκτονικά έργα που γίνονταν συνήθως για την Εκκλησία. Η Notre Dame στο Παρίσι ήταν ένα από αυτά τα έργα, με αρχιτεκτονική κατασκευή που ξεκίνησε το 1160, αν και η τελική ολοκληρωμένη μορφή του καθεδρικού ναού δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι το 1250. Ωστόσο, καθώς ολοκληρώνονταν τμήματα του καθεδρικού ναού, άρχισαν να εκτελούνται εκκλησιαστικές υπηρεσίες εκεί, η πρώτη εκ των οποίων έλαβε χώρα το 1183. Η δυτική μουσική αλλά και η μουσική σημειογραφία, έτσι όπως έχει εξελιχθεί σήμερα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην Θρησκευτική εκκλησιαστική μουσική των καθολικών μοναχών και ιερέων που συνέθεταν αλλά και κατέγραφαν τους ψαλμούς για την κάθε λειτουργία.
Στη Notre Dame υπηρέτησαν δύο από τους πρώτους συνθέτες που έχει διασωθεί καταγεγραμμένο τους έργο, ο Λεονίνος (Leonin 1150’s-1201 ) και ο μαθητής του ο Περοτίνος (Perotin, τέλος 12 / αρχές του 13ου αιώνα), οι οποίοι με τη μουσική τους συνέβαλλαν σημαντικά στην ανάπτυξη της πολυφωνίας. Η μουσική του Leonin και Perotin συνδέθηκε με την ιστορία που αναφέρεται ως η “Πολυφωνία της Notre Dame” ή αλλιώς “ Σχολή της Παναγίας των Παρισίων”. Με αυτούς τους δύο συνθέτες μπορέσαμε να αρχίσουμε να εντοπίζουμε τις ρίζες της σύγχρονης δυτικής μουσικής. Μέσα από τις προσπάθειές τους και τις προσπάθειες άλλων συνθετών από τη Σχολή Notre Dame που χάθηκαν στην ιστορία, βοήθησαν να καθιερωθεί η πολυφωνία ως προτιμώμενο στυλ μουσικής σύνθεσης.
Η μουσική που γράφτηκε κατά τη διάρκεια και πριν από την εποχή του L eonin και Perotin ήταν ως επί το πλείστον απλή, – το μέχρι εκείνη την περίοδο Γρηγοριανό μέλος- που αποτελούταν από μία μελωδική γραμμή, κοινή για όλα τα μέλη μιας χορωδίας. Η πολυφωνία, (περισσότερες από μία και διαφορετικές μεταξύ τους μελωδικές γραμμές) όπου πολλαπλές φωνές τραγουδούσαν ταυτόχρονα μεν άλλα ανεξάρτητα το ένα μέλος από το άλλο ρυθμικά, μόλις είχε αρχίσει να αναπτύσσεται. Ο απλοϊκός ψαλμός-τραγούδι ήταν πιο συνηθισμένος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά αυτό άρχισε να αλλάζει μετά από τους Leonin και Perotin, καθώς σταδιακά αντικαταστάθηκε από το πολυφωνικό τραγούδι.
Το έργο του Perotin, συνδέθηκε επίσης με το μουσικό ύφος της ars antiqua (παλαιά τέχνη), ενώ –μαζί με τον Λεονέν– αποτελεί έναν από τους ελάχιστους συνθέτες του ύστερου Μεσαίωνα που το όνομά του αποδίδεται με βεβαιότητα σε συγκεκριμένα έργα. Ο Περοτέν αναφέρεται συχνά σε μουσικοθεωρητικά συγγράμματα με τη λατινική του εκδοχή και μάλιστα με το προσωνύμιο Μέγας (Magister Perotinus και Perotinus magnus), κάτι που δείχνει τον μεγάλο σεβασμό που ενέπνευσε ανά τους αιώνες στους μεταγενέστερους μελετητές. Το λατινοπρεπές του ονόματος καταμαρτυρεί πως τιμήθηκε εν ζωή με τον τίτλο magister artium (μαΐστωρ τεχνών), μια σπουδαία αναγνώριση στο συνθετικό και διδακτικό του έργο.
